سه رساله از ثابت بن قرّه (فارسی)-فایل PDF

[ساعت‌های آفتابی، حرکت خورشید و ماه، چهارده وجهی محاط در کره]

نسخه برگردان به قطع اصل نسخۀ خطی به شمارۀ 948 کتابخانۀ کوپرولو (استانبول)، کتابت 370 هـ . ق

ابوالحسن ثابت بن قرّۀ حرّانی (221 – 288ق) از برجسته­ترین ریاضی­دانان، منجمان و مترجمان تأثیرگذار دورۀ اسلامی بوده است. وی که از صابئین حرّان بود، علاوه بر ریاضیات و نجوم، در شاخه ­های دیگر علمی نیز تألیفاتی دارد. در کتاب حاضر، تصویر نسخۀ خطی مجموعه‌ای شامل سه رساله از ثابت بن قرّه تقدیم خوانندگان گرامی شده است. نخستین رسالۀ این مجموعه، از مهم­ترین آثار دورۀ اسلامی دربارۀ «ساعت­ های آفتابی» است. دو رسالۀ دیگر به­ترتیب دربارۀ «حرکت خورشید و ماه»، و «ساختار یک چهارده ­وجهی نیمه‌منتظم محاط در یک کره» نوشته شده­اند. جنبۀ مهم دیگر این نسخه، قدمت آن است. چنان­که در انجامۀ رساله ­ها آمده، این نسخه را ابراهیم بن هلال، نوۀ ثابت بن قرّه، در سال 370 ق. کتابت کرده است.