[تغییرات و ترقیّات در وضع و حرکت و مسافرت و حمل اشیاء؛ جايگاه و نقش صنعت راه آهن در توسعه صنعت و استقلال سياسی و فرهنگی كشور]
مؤلف، از مشاهير اواخر عصر قاجار است كه با حضور در مجامع اروپايى و برخورد نزديك با تحولات علمى روز، اين رساله را كه حاكى از نوانديشى و دردمندى او نسبت به مسائل توسعه صنعت و تمدن است، براى آگاهى مردم و مسئولان كشورى نگاشت. این اثر به ارائه سرمايه هاى علمى و بيان گوشهاى از نهضت فكرى انديشمندان اين سرزمين میپردازد و با نگرشى جامعه شناسانه جايگاه و نقش صنعت راهآهن در توسعه صنعت و استقلال سياسى و فرهنگى كشور را بررسی میکند.