نظم الأنماط المبدعات من کتاب الإشاراتمحصول متغیر

دانشنامۀ فلسفى اشارات و تنبيهات از آثار پايانى ابن سينا به‌شمار مى‌آيد كه در اوج پختگى، به انگيزۀ آموزش فلسفۀ اسلامى (منطق، طبيعيات و الهيّات)، امّا در ساختارى گزيده به نگارش درآمده است. يكى از نوآوريهاى ابن سينا در این دانشنامه پرداختن به برخى مبانى عرفانى است، و او در اين اثر جاودانه نمطهاى 8 تا 10 را به بهجت و سعادت، مقامات عارفان، و اسرار آيات (= اسرار خوارق عادات) اختصاص داده است. ابونصر فتح بن موسى خضراوى (588 ق ـ 663 ق) که از شاعران برجستۀ دوران خود به‌شمار مى‌آمده، با علم به ويژگيهاى منحصر به فرد شعر، به سراغ به‌نظم درآوردن برخى متون مهم و تأثيرگذار از جمله اشارات و تنبیهات مى‌رود و هوشمندانه از ميان مباحث این کتاب نمطهاى 8، 9 و 10 را بر مى‌گزيند و ضمن اعتراف به عمق و غناى مضامين این نمطها، تا آنجا كه ساختار شعرى و صنايع ادبى اجازه مى‌دهد آنها را در قالب شعر بیان می‌کند، و از همين روست که در سراسر اين منظومه هيچ‌گاه اثرى از انديشه‌هاى ناظم به چشم نمی‌خورد و گويا اين خود شيخ است كه اين بار اشارات را در قالب نظم در اختيار مشتاقان قرار می‌دهد.